Beige is weer helemaal terug!

Aan het eind van de middag zat ik op de Plaza Mayor in Madrid, met voor mijn boffende snufferd een kopje koffie met melk (want cappuccino, dat vinden echte Spanjaarden opgeklopte Italiaanse onzin). De zon scheen, het was vierentwintig graden, en Pieter en ik hadden er plezier in om ons te verbazen, onder meer over het vele beige dat hier nog wordt gedragen - niet taupe, maar beige - vooral door oudere vrouwen. De 'forever forty', het vrouwentype dat in het noorden van Europa al overal rondloopt, ontbreekt hier vooralsnog. Wel veel 'too soon seventy': vrouwen van vijftig die de ongelijke strijd met hun jongere concurrentes nadrukkelijk hebben opgegeven. De kleur van de vlag waarmee zij zich overgeven is niet wit, maar beige.

Terwijl ik daar zo zat, kijkend naar die vrouwen, begon in mijn verbeelding ook Maruca Reyes hier rond te lopen. En ik weet nu al dat dit bezoek aan de stad waar zij met Neruda woonde nuttig zal zijn. Hoe precies: dat zal blijken als ik ga schrijven. Ik maak geen aantekeningen, ik neem alleen indrukken op, en later zal ik die gebruiken om Maruca's Madrileense leven te voorzien van de geluiden, beelden en geuren van deze stad. Zo heb ik het altijd gedaan, als ik eerst reisde en dan schreef. Ik kan vertrouwen op mijn herinneringen. En als ze liegen is het ook goed.

Natuurlijk liepen we later nog even een boekhandel binnen. De straten bevatten hier een vreemde mengeling van winkels, waardoor je als buitenstaander niet meteen weet of je in een hip-sjieke of een ouderwets-louche buurt bent: een delicatessenzaak met prachtige varkensdijen in de etalage naast een sekshop, een steunkousenwinkel naast een outlet store, een boekhandel waar ze klassieke muziek draaien naast een kebabzaak. In de boekhandel de gebruikelijke internationale parade: Coetzee, Mark Haddon, Philip Roth, Amos Oz - in het Spaans. Cees Nooteboom was ook aanwezig. Dat viel te verwachten. Maar Marga Minco? Het zijn deze kleine verbazingen waar ik voor ben gekomen. Ze zullen mij helpen, op manieren die ik nu alleen nog kan vermoeden.

Toen Maruca naar Nederland ging, met haar dochter, en zonder Neruda, heeft zij zich de rest van haar leven in beige gehuld. Misschien niet letterlijk, maar wel figuurlijk. Een paar jaar bracht zij door in het kleurrijke Bohemia dat Neruda bewoonde, waar hij ook ging. Zij was er een immigrant, een verdwaalde, iemand die daar eigenlijk niets te zoeken had, die nietsvermoedend met een consul was getrouwd. Dat was toch een degelijke partij? Toen ze hardhandig over de grens werd gezet, voorgoed, hulde ze zich in de kleur van het verlies. Niet zwart, die trotse dracht van weduwen. Maar beige.