Ooit las ik dat Woody Allen, alweer een tijdje uit de mode, zichzelf ook voor een kort verblijf in de lift nog een mentale opdracht gaf. Een dialoogje bedenken voor een film. Boektitels opsommen. Zulke dingen. Nou zijn de gebouwen in New York vrij hoog. Maar toch. Hij deed dit, vertelde hij erbij, omdat hij niet het risico wilde lopen tussen - pakweg - etages vierentwintig en achtendertig besprongen te worden door existentiele wanhoop. Zoals bekend ligt die altijd op de loer. Ook in de liftschacht.
In de Carrer de Radas nummer 9 voert de lift niet verder dan tot de vijfde. Wel gaat hij erg langzaam. Toch sta ik rustig even te staan, als we terugkeren van een dagmars door Barcelona, of als ik een achtliterfles water heb gehaald bij de Alimentacion aan de overkant. Hoewel ook ik bekend ben met existentiele wanhoop, durf ik die korte ledigheid wel aan.
Maar voor langere tijdseenheden stel ik mijzelf wel degelijk opdrachten. Een roman schrijven bijvoorbeeld. Van mijn nieuwe project verwacht ik bijvoorbeeld heel wat liftschachteenheden plezier te hebben. Je zou kunnen zeggen dat dit zelfbevel nu al geslaagd is, want nog voor ik een letter heb geschreven bracht het mij in Berlijn, Madrid en Barcelona. Anders had ik die weken misschien gewoon thuis gezeten. Ook prima (zeg ik tegen Boeddha), maar dit is intensiever leven. Onthechting bewaar ik voor het moment dat alles mij is ontvallen, en ik wel zal moeten.
Maar schrijven met een hoger doel? Ik zie het niet. Vanochtend begon ik in 'Antarctic Navigation', een roman die prachtig belooft te worden. Ik ben Elizabeth Arthur, die ik helemaal niet kende, dankbaar dat ze hem heeft geschreven. Maar laten we realistisch blijven: voor haar roman tien anderen. Wat zeg ik: tienduizend. En voor die van mij evenzeer.
Boeken zijn er al meer dan genoeg. Dat kan dus geen reden zijn er nog maar eens een te schrijven. En de strijd om de aandacht wekt steeds meer mijn weerzin. Vanmiddag, bij de FNAC, zag ik dat Sophie Kinsella, die een hit scoorde met een romannetje over winkelen, haar kunstje blijft herhalen ('Shopaholic abroad', 'Shopaholic and baby', 'Shopaholic and sister' - ja echt - en nog een stuk of vijf verwante titels). Het is de Yvonne-Kroonenberg-tragiek. Die zal als tachtigjarige waarschijnlijk ook nog steeds olijk verhalen over haar dates, in weer zo'n guitig bundeltje. Want het verkoopt. En je wilt wel blijven shoppen. Moet Woody Allen trouwens niet eens een nieuwe bril?
Vanochtend zat ik aan onze werktafel, hier in Barcelona, en keek tussen de gietijzeren spijlen van het balkon naar de overkant van het pleintje, naar de huizen die daar staan, met ook weer hun balkonnetjes, afgerasterd met eveneens gietijzeren balustrades. En ik bedacht dat de geschiedenis van balkonspijlen in Barcelona mij best zou kunnen boeien, als ik me erin zou verdiepen. Want alles, maar dan ook alles, wordt interessant, als je je er maar in gooit.
Welke beschaving heeft het balkon uitgevonden? Wanneer was dat? Hoe heeft het idee zich toen verspreid? Wanneer ontstond de gietijzeren balustrade? Hoe wordt die gemaakt? Welke stijlen zijn er, en hoe hebben die zich in de loop der tijd ontwikkeld? Wat is de invloed op het sociale leven in een stad, als alle woningen, zoals hier, balkons hebben die contact mogelijk maken tussen het leven in de huizen en het leven beneden op straat - al is het maar via de planten, het wasgoed, het peinzend achter zijn balustrade staan van een man in een wit hemd?
Waarschijnlijk zou je er jaren op kunnen studeren. Je zou kunnen definieren, poneren, falsifieren, classificeren, fotograferen, tot je er letterlijk bij neerviel. Sterker nog: het is waarschijnlijk al uitgebreid gedaan (www.gietijzerenbalkonbalustrades.nl). En dat is waar het om gaat, of je nu probeert natuurkundige wetten te formuleren, na te gaan welke vrouw Neruda bezong in 'Twenty lovesongs and a song of despair', of postzegels categoriseert naar land en tijd: bezig zijn tot je erbij neervalt. Als ik naar anderen kijk is het juist die behoefte die mij ontroert, en niet het resultaat. Het heelal is een gigantische papiervernietiger. Alles gaat erin. Toch willen we dingen blijven maken.
Ik heb het schrijven uitgekozen als tijdverdrijf. Het ligt me om zinnen te maken, om uit te drukken hoe ik het leven ervaar, om daar een verhaalvorm voor te vinden. Dat anderen daar ook iets aan beleven, zolang we hier met zijn allen zijn: ik heb er natuurlijk niets op tegen. Misschien dat het anders meer doden van de tijd zou zijn. Maar het belangrijkste is dat schrijven me van de straat houdt. De straat die ik hier beneden kan zien liggen, tussen de gietijzeren spijlen door.
7 opmerkingen:
Leuk hoor, dat jij schrijft als tijdverdrijf. Het is jammer dat het ons ook zoveel tijd kost. Wij hebben geen tijd om onze tijd uit te zitten op een balkon in Barcelona(met bruin brood).
Welke tijdzone is dat trouwens?
Het is voor ons nu tijd om tijdelijk horizontaal te liggen. Twittertijd 22.10 uur. Tijd om af te taaien! Groetjes darob en datries....
Slaap lekker, jongens, en morgen laten we bij DaPiet de rest van het appartement zien. Niet in woorden (dat kost te veel tijd), maar in beelden.
Sinds je in Barvelona bent noem je elke keer Boeddha. Wat heeft die dikke prins met Barcelona, met Maruca, jouw boek of met jou?
Heb je dat boek gekocht op Schiphol?
Inderdaad, Rob, Boeddha was een impulsaankoop op Schiphol, zij het niet van mij. Alleen zie ik hem hier nu steeds op tafel liggen, en dat doet toch iets, met een mens. Je noemt hem de dikke prins. Inderdaad. Ik dacht van de week nog: als hij zo tevreden en onthecht was, waarom at hij dan zoveel dat zijn BMI wel veertig moest zijn, en hij volgens hedendaagse normen gerekend zou moeten worden tot de morbide obesen, alleen nog te redden met een maagband?
Hoi Pauline,
Eigenlijk voor het eerst dat ik een stukje van je lees, en het valt niet tegen. Voor mij is het talent in actie. Het heeft charme, blijft luchtig, is onderhoudend, maar heeft ook een gemakkelijk neergezette ondertoon van lichte treurigheid en leegte. De toonzetting daarvan buigt al gauw weer om, naar een meer lichtvoetige pijn van alledag, en levendige fascinatie voor de wereld daaromheen. Als ik het lees voel me ik daarom dicht bij huis, maar ik ben toch ook op reis, maar ik ontloop mijn thema's niet. Dat is best knap, ik vind het in ieder geval onderhoudend en leuk, en dat in zo'n kort stukje, on the fly geschreven. Wilde ik toch een keer zeggen.
Over de casting van Boeddha wil ik graag de vraag stellen of daar nog iets aan te doen valt. Hij spreekt mij helaas iets minder aan, veroorloof ik mij te zeggen. Ik hou van interactief participatief schrijven waarin de commnunity mee mag bepalen welke kant het verhaal, in dit geval het reisverslag, op zal gaan. Ik zou hem graag rap de serie uitgeschreven willen zien, b.v. door middel van een of ander uit het verhaal geplaatst kloosterscenario waar hij onschadelijk wordt gemaakt door overdadig veel te moeten mediteren, zodat we geen last meer hebben van de dikzak (inderdaad). Hij gaat m.i. weinig voor ons doen, op zijn best neutraliseert hij alles tot een waterige onthechtingssoep en pikt hij ons alle spannende of ontroerende thema's af. Afnemen van waar je aan bent gehecht is immers waar hij voor staat, en ik vrees dat hij dat dan waarmaakt ook. Zul je misschien zien dat hij, als hij technisch eenmaal uit het verhaal verdwenen is, juist dan in zijn ware gedaante op natuurlijke wijze terugkeert in de stukjes. Maar dan niet meer zo pontificaal met die inderdaad dikke kont op die poef (want dat beeld krijg ik steeds). Hoe dan wel is de verrassing. Onthecht is in ieder geval niet het woord dat het eerst in mij opkomt bij die kont, die poef en die al te tevreden smile van de beste man in zijn versteende couch potatoe pose.
Hoop dat je het leuk vindt dat ik iets laat horen. Tijdverdrijf speelt ook bij mij, en ik had er gewon ook eens zin in om hier op te reageren. Wel wil ik aangeven dat het best iets hards heeft om te spreken over de tijd verdrijven. Alsof er met die tijd iets mis was en wegjagen nog de enige mogelijkheid was. Maar waarnaartoe? Daar was Boeddha vast wel weer wat rustiger in, dus een of ander plekje kun je hem haast niet ontzeggen, stel ik me zo voor. Ik ben benieuwd...
Groetjes,
Nico
Ha Nico,
Leuk om van je te horen! Een klein bijrolletje blijft voor Boeddha misschien toch weggelegd, al zal dat pas gaandeweg blijken. Maar inderdaad: hij moet de boel niet gaan domineren, met al dat onthechten! Het was trouwens DaPiet die het boek kocht, op Schiphol. Dus je hoeft je geen zorgen te maken, want verlichting gaat bij hem, dat weet je, altijd samen met een groot enthousiasme voor het leven en alles wat dat te bieden heeft.
Verwarrend is dat toch, dat je een identiteit mag kiezen. Ik koos per ongeluk een alias. Maar ik ben gewoon Pauline.
Een reactie posten