Slenter nu snel terug

Dit is de laatste avond in Berlijn. Ik had een beeld van hoe ik die wilde doorbrengen: goed en exotisch zouden we eten, in een hippe ambiance. Een bekroning moest het worden en een samenvatting, van deze mooie week. Na vier musea liepen we door de inmiddels vertrouwde straten, en bekeken menu's, bezettingsgraad en comfort - want je gaat tegenwoordig natuurlijk niet meer op van die ouderwetse houten stoelen zitten. Natuurlijk bleek geen enkel restaurant te voldoen, in ieder geval niet voor mij. Die dan?, vroeg de lieve DaP. Nee. Die dan? Nee. Maar misschien is er een paar straten verderop wel dat ene, ideale restaurant, waar ze serveren wat ik zoek: afscheid in zoetzure saus.

We eindigden op een aardig terras aan de Oranienburgstrasse bij een gooi- en smijt Indier. Het eten was niet bijzonder lekker. En ik wist weer dat ik de mooiste dingen zie als ik geen beeld najaag. Dagenlang zijn we gewoon gaan lopen, zonder vooropgezet idee. We volgden niet het schema voor 'Unter den Linden in een dag', uit de reisgids die niet alleen adviseert wat en hoe, maar ook hoe laat: '9.00 uur, wellicht staat er al een rij voor het Rijksdaggebouw, maar op dit tijdstip is de kans groot dat u zonder al te veel oponthoud binnenkomt [...], 11.00 uur, slenter terug en loop via de Brandenburger Tor naar de Parizer Platz'. Inderdaad: toen wij bij de Rijksdag kwamen stond er een lange, bewegingloze rij. Dan maar niet naar binnen. In plaats daarvan bij toeval langs de Kunstacademie gelopen, en daar leuk geluncht.

En in het Pergamon Museum, vandaag, zette ik opeens mijn vooroordelen over de audiotour overboord, en ontdekte tot mijn verrassing hoe prettig het was om met de superbeschaafd BBC-Engels sprekende Jonathan in mijn oor langs de highlights geleid te worden. 'Make your way to the next room, and I'll be waiting for you there,' zei hij steeds. We hadden een heerlijk half uur samen. Abwechslung, zou je kunnen zeggen. Daarna was ik weer blij om Pieter te zien, in de Aleppozaal van het Museum voor Islamitische Kunst. Dat is Liebe.

Zo, zonder voorbedachte rade, kwamen de verrassingen dus vanzelf. Er waren lelijke pleinen, zoals de Alexanderplatz, die verbaasden maar niet teleurstelden - omdat ik geen schoonheid had verwacht. Er waren prachtige straten en binnenplaatsen, die verbaasden en verrukten - omdat ik geen schoonheid had verwacht.

En vaak was er opeens ook dat etablissement waar we zonder aarzelen binnengingen: de uitstekende Vietnamees in een heel gewone wijk, de hippe Thai vlakbij onze loft, de bistro met de rustige achtertuin en het eerlijke bord met eten, de koffiebar met geweldige taart, het lunchcafe met de prima tosti met Emmenthaler. Ook als we soms een uitspanning troffen die minder was, maakte dat niet uit. De cappuccino met slap schuim overkwam ons gewoon. Nou ja. We hadden er in ieder geval niet eerst de wijk voor uitgekamd, om na rijp beraad uitgerekend in deze tent eens goed teleurgesteld te worden.

Ik kwam naar deze stad om de informatie te verzamelen die ik nodig heb voor een boek over Maruca Reyes. Maar Berlijn leerde me ook weer iets over het proces van schrijven. Jaag een beeld na en je wordt rigide en krampachtig. Stel je open en je wordt verrast door wat je tegenkomt. O ja, zoals ik in Berlijn ben geweest, zo wil ik ook schrijven. Alert zijn en aandachtig. En dan afwachten wat er gebeurt. De beelden moeten zich vormen. Ze moeten er niet al staan, zoals die massieve Bottero's die vandaag tot onze verrassing bleken te zijn neergezet, in de Lustgarten voor de Dom.